28 oct 2008

ԳԵՎՈՐԳ ՉԱՎՈՒՇ


ԳԵՎՈՐԳ ՉԱՎՈՒՇ (ՂԱԶԱՐՅԱՆ ԳԵՎՈՐԳ ԱՐՈՅԻ)


Ծնվել է 1870 թվականին Մկթենք գյուղում,Սասունի Փսանք գավառում:
Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ,ֆիդայի:ՀՀԴ կուսակցության անդամ:Սովորել է Մշո Սուրբ Կարապետ վանքի դպրոցում (1886-1888): 1880-ական թթ. վերջին գործել է Արաբոյի` Տարոնում առաջին հայդուկային խմբում:

1890-94-ին համագործակցել է Միհրան Տամատյանի և Համբարձում Պոյաճյանի (Մեծն Մուրադ) հետ:Մասնակցել է Սասունի 1891-94-ի ինքնապաշտպանման մարտերին (հատկապես աչքի է ընկել Տալվորիկի 1893-ի կռիվներում),ձերբակալվել և արգելափակվել է Բիթլիսի,ապա` Մուշի բանտերում: 1869-ին փախչելով բանտից` ապաստանել է Սասունում,միացել Գուրգենին և Հրայրին:Աղբյուր Սերոբի սպանությունից (1899) հետո կազմակերպել է մատնիչ Ավեի (1900),ապա Անդրանիկի հետ` Խալիլ բեյի սպանությունը:


1900-1901-ին մղել է մի շարք կռիվներ (Բերդակի,Նորշենի ևն),որոնք կարևոր տեղ են գրավում հայդուկային շարժման պատմության մեջ:Ղեկավար մասնակցություն է ունեցել 1901-ի նոյեմբերին Առաքելոց վանքի կռվին, 1904-ի Սասունի ապստամբությանը (Սասունի հվ. ճակատի հրամանատար):Ապստամբության պարտությունից հետո անցել է Վան,սակայն Աղթամարի խորհրդակցությունից (1904-ի օգոստ.) հետո,որպես ՀՀԴ կուսակցության ղեկավար գործիչ վերադարձել է Տարոն:

1905-ին մղել է Խարսի,Ալվառինջի կռիվները: 1906-1907-ին գործել է Ռ.Տեր-Մինասյանի հետ:Մեծ ջանքեր է գործադրել հայ-քրդ. համագործակցության ստեղծման համար:Գևորգ Չավուշի մղած հայդուկային կռիվներն (շուրչ 40) ընթացել են կազմակերպված և գրեթե միշտ ավարտվել հաղթանակով:Չավուշը հակված է եղել հայդուկային պայքարին,սակայն չի հակադրվել ընդհանուր ապստամբության գործիչներին և հնազանդվել է նրանց որոշումներին:

Զոհվել է Սուլուխի նշանավոր կռվի ժամանակ, 1907-ին:Թաղված է Մուշում:Գևորգ Չավուշը հայ ազգ-ազատագրական շարժման փառաբանված հերոսներից է,ժողովուրդը երգեր է հյուսել նրա մասին:

No hay comentarios: